Prace nad ograniczeniem dostępu do wyrobów tytoniowych
11.10.2024
W związku z dużym zainteresowaniem kwestią ograniczenia dostępu do wyrobów tytoniowych przedstawiamy informacje o pracach nad nowymi przepisami.
Pracujemy nad tym, aby kompleksowo uregulować rynek elektronicznych papierosów i objąć ustawą wszystkie rodzaje tych produktów – niezależnie czy płyny w nich używane zawierają w składzie nikotynę czy też nie.
Płyny beznikotynowe do elektronicznych papierosów (niezależnie od rodzaju - jednorazowego i wielorazowego użytku) nie są objęte przepisami ustawy tytoniowej, więc nie podlegają ograniczeniom wiekowym takim jak produkty tytoniowe i powiązane wyroby, jakimi są płyny do elektronicznych papierosów z nikotyną . Zakaz sprzedaży płynów beznikotynowych dzieciom i młodzieży do 18. roku życia zostanie wprowadzony zgodnie z procedurą powiadamiania w Komisji Europejskiej na podstawie dyrektywy (UE) 2015/1535. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy w tej sprawie i został on przesłany do notyfikacji - procedura już trwa.
Włączyliśmy do tego projektu regulacje dotyczące woreczków nikotynowych. W tej chwili stężenie nikotyny woreczkach nikotynowych waha się od 0–8 mg/g do nawet ponad 60 mg/g. Nie ma ograniczeń w ich składzie i sprzedaży i każdy – niezależnie od wieku – może je kupić. To zagraża zdrowiu – zwłaszcza dzieci i młodzieży.
Naszym celem jest ochrona zdrowia publicznego i zapobieganie uzależnieniom wśród dzieci i młodzieży. Dlatego ograniczymy maksymalne stężenie nikotyny w woreczkach i wprowadzimy zakaz ich sprzedaży osobom niepełnoletnim. To utrudni dostęp do tych produktów i ograniczy ich atrakcyjność.
Rada Ministrów przyjęła też drugi projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, który wdraża przepisy dyrektywy delegowanej Komisji (UE) 2022/2100. Wprowadza on zakaz sprzedaży podgrzewanych wyrobów tytoniowych z aromatem charakterystycznym.
Polska powinna wdrożyć te przepisy do prawa krajowego do 23 października 2023 r. Dalsze opóźnienie naraziłoby Polskę na kary finansowe. Dołączenie do nich projektu, który zakazuje jednorazowych papierosów elektronicznych z nikotyną, na tym etapie prac legislacyjnych opóźniłoby wdrożenie dyrektywy.
Niezależnie od prac nad tymi zmianami, ze względu na znaczenie problemu, podczas prezydencji w Radzie UE rozpoczęliśmy dyskusję na temat możliwości rewizji dyrektywy tytoniowej 2014/40/UE.
Co chcemy zmienić
Polski rząd pracuje nad dwoma projektami nowelizacji tzw. ustawy tytoniowej (ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych).
Jeden projekt (UD 86) reguluje sprzedaż beznikotynowych elektronicznych papierosów, pojemników zapasowych z płynem beznikotynowym do elektronicznych papierosów i woreczków nikotynowych.
Zmiany zakładają:
- zakaz sprzedaży tych produktów dzieciom i młodzieży do 18. roku życia,
- zakaz palenia e-papierosów beznikotynowych w wybranych miejscach publicznych, w tym m.in. w szkołach, na placach zabaw i przystankach komunikacji miejskiej – tak jak elektronicznych papierosów z płynem zawierającym nikotynę,
- zakaz sprzedaży beznikotynowych elektronicznych papierosów, pojemników zapasowych z płynem beznikotynowym do elektronicznych papierosów i woreczków nikotynowych w automatach i na odległość (np. przez Internet) oraz zakaz ich reklamy i promocji,
- obowiązek odpowiedniego oznakowania opakowań tych produktów,
- lepszy nadzór nad składem beznikotynowych płynów stosowanych w e-papierosach oraz woreczków nikotynowych,
- woreczki nikotynowe zostaną uznane za wyroby powiązane i zdefiniowane jako produkty do użytku doustnego, które zawierają nikotynę (bez tytoniu) i są porcjowane w woreczkach,
- woreczki nikotynowe będą musiały spełniać wymagania ustawy tytoniowej (np. nie będą mogły zawierać substancji szkodliwych, takich jak te o właściwościach rakotwórczych),
- limit zawartości nikotyny w woreczkach będzie wynosił 20 mg/g.
Drugi projekt (UC18) dostosowuje polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej i odnosi się do podgrzewanych wyrobów tytoniowych.
- Zmiany zakładają zakaz sprzedaży podgrzewanych wyrobów tytoniowych o charakterystycznym aromacie (np. truskawkowych czy mentolowych).
- Projekt określa definicję podgrzewanych wyrobów tytoniowych jako: „nowatorskie wyroby tytoniowe, w których w wyniku podgrzania dochodzi do emisji zawierającej nikotynę i inne substancje chemiczne, która jest następnie wdychana przez użytkownika lub użytkowników, i które, w zależności od ich cech, są wyrobami tytoniowymi bezdymnymi lub wyrobami tytoniowymi do palenia”.
Więcej informacji: https://www.gov.pl/web/zdrowie/ograniczamy-dostep-do-e-papierosow-podgrzewaczy-i-woreczkow-z-syntetyczna-nikotyna---dla-zdrowia-polskiej-mlodziezy
Etap legislacyjny
Rząd przyjął oba projekty ustaw 21 stycznia 2025 roku. Teraz rozpoczną swoją ścieżkę legislacyjną w Sejmie, gdzie przejdą przez trzy czytania i zostaną poddane szczegółowym pracom w sejmowej komisji zdrowia. Po uchwaleniu przez Sejm projekty trafią do Senatu, a następnie do podpisu Prezydenta RP. To kolejne kroki na drodze do ich wejścia w życie.
Pierwszy z omówionych projektów obecnie podlega procedurze notyfikacji.